CAC VI DAI KHOA

Các vị đại khoa
[img][/img]
Suốt mấy thế kỉ xây dựng nền văn hiến, tinh thần hiếu học của nhân dân Yên Thành được nuôi dưỡng, phát huy. Dẫu nghèo đói, nhưng ai cũng muốn cho con học chữ để làm người. Nhiều gia đình chắt chiu từng hạt gạo, củ khoai nuôi con ăn học. Nhân dân đã nuôi dưỡng, chăm sóc nhiều học trò ưu tú. Theo "Nghệ An đăng khoa lục" từ thời Trần đến thời Nguyễn, Yên Thành có 21 vị đại khoa, trong có 4 trạng nguyên, 3 thám hoa, 3 hoàng giáp, 6 tiến sĩ, 5 phó bảng.


1) Bạch Liêu

Ông Bạch Liêu còn gọi là Bạch Bồng Liêu người thôn Quảng Đông, xã Nguyên Xá, đậu trạng nguyên năm Thiệu Long thứ 9(1226), vị trạng nguyên đầu tiên của Nghệ An. Ông thông minh, cường kí, đọc sách xem 10 hàng nhớ ngay. Ông không ra làm quan mà chỉ làm môn khách cho Thượng tướng Thái sư Trần Quang Khải, nhân dân thường gọi ông là Bạch Liêu cư sĩ. Khi ông mất, được nhân dân thờ làm phúc thần. (Theo Quỳ Trạch đăng khoa lục và tộc phả họ Bạch ở Mã Thành thì ông người làng Trúc Hạ, Thanh Đà, sau dời về làng Quảng Đông, xã Nguyên Xá, khi Quảng Đông bị tiêu tán, con cháu ông lại trở về quê cũ Thanh Đà. Nhà thờ họ Bạch còn bài vị thờ ông. Nhà thánh của văn sĩ hội xã Thanh Đà tổng Quy Trạch thờ tự ông)

2) Hồ Tông Thốc

Hiệu là Động Đình , người thôn Tam Thọ, tổng Quỳ Trạch (Thọ Thành), đậu trạng nguyên năm 19 tuổi thời nhà Trần. Ông nổi tiếng hay chữ nhất kinh sư. Trong một bữa tiệc, ông làm luôn 100 bài thơ. Ông là một nhà văn hoá lớn có tài nhiều mặt như thơ, văn, lịch sử. Ông là tác giả của nhiều tác phẩm : "Thảo nhần hiệu tần thí tập", "Đại Nam thế chỉ" và "Việt sử thông giám cương mạc"

3) Hồ Tông Đốn

Ông Hồ Tông Đốn hiệu là Ngộ Hiên, con ông Hồ Tông Thốc, đậu trạng nguyên đời Trần

4) Hồ Tông Thành

Ông Hồ Tông Thành hiệu là Bỉnh Quốc, con ông Hồ Tông Đốn, cháu ông Hồ Tông Thốc, đậu trạng nguyên đời Trần

5) Hồ Doãn Văn

Ông Hồ Doãn Văn là cháu 4 đời của Hồ Tông Thành, đậu tiến sĩ triều nhà Lê

6) Nguyễn Vấn Bính

Ông là người xã Thanh Khê, 31 tuổi đậu đệ tam giác tiến sĩ xuất thân năm Quang Thuận thứ mười, đời vua Lê Thánh Tông (1469)

7) Lê Văn Học

Ông là người xã Thanh Khê, 33 tuổi đậu đệ nhị Giáp hoàng giáp xuất thân khoa Nhâm Tuất, năm Cảnh Thống thứ 5, đời vua Lê Hiến Tông (1502)

Phan Duy Thực (Phan Văn Công)

Ông là người xã Tràng Thành, đậu đệ nhất giáp Thám hoa năm Bính Ngọ (1546)

9) Trần Đăng Dũng

Người làng Diệu ốc, đậu tiến sĩ thứ 19 khoa Bính Ngọ (1546)

10) Phan Tất Thông

Người xã Tràng Thành, đậu Thám hoa năm Thuận Bình thứ 6 đời vua Lê Tràng Tông. Ông làm đến chức Hàn lâm đông các học sĩ và Binh bộ thị lang

11) Trần Trọng Xuân

Ông có tên là Trọng Dương , người làng Thọ Canh, tổng Quỳ Trạch, đậu phó bảng năm 26 tuổi đời vua Lê Hy Tông

12) Chuyện về ông Nguyễn Hữu Đạo

Người xã Quỳ Lăng, 33 tuổi đậu hội nguyên đệ nhị giáp haòng giáp xuất thân, khoa Tân Vỵ năm Chính Hoà 12, vua Lê Hy Tông (1691)

13) Trần Đình Phong

Người làng Yên Mã, đậu đệ tam giáp đồng tiến sĩ xuất thân, khoa thi Kỷ Mão (1879). Ông làm Tế tửu Quốc tử giám (Giám đốc trường Đại học Việt Nam thời nhà Nguyễn) là tác giả của tập sách: "Quỳ Trạch đăng khoa lục"

14) Nguyễn Hưng Công

Người xã Tiên Thành, năm 24 tuổi đậu tam giáp đồng tiến sĩ xuất thân khoa Canh Thân năm Vĩnh tự thứ 5, đời vua Lê Hy Công (1680)

15) Phan Dưỡng Hạo

Ông Phan Dưỡng Hạo tức ông Phan Thúc TRực, người xã Vân Tụ, đậu nhất thám hoa cập đê năm Đinh Vị (1847) . Ông đã viết những tập sách :

- Diễn Châu phủ chí

- Cẩm đình thi tập

- Bắc hành nhật kí

16) Luyện Tông Hàn

Người làng Xuân Lại, xã Gia Hội, đậu phó bảng khoa Quý Hợi (1743)

17) Phan Võ

Người Yên Nhân, đậu đầu cử nhân trường thi Nghệ An (giải nguyên) khoa Kỷ Dậu (1909) và đậu phó bảng khoa Canh Tuất (1910). Ông là dịch giả quyển "Thượng kinh kí sự" của Hải Thượng Lãn Ông...

18) Lê Doãn Nhã

Người làng Tràng Sơn, đậu phó bảng khoa Tân vỵ (1871). Ông đã cùng Nguyễn Xuân Ôn khởi nghĩa chống Pháp

19) Lê Kính

Lê Kính (1587 - 1654): Người Tràng Sơn, xã Quan Trung. Năm 42 tuổi đậu Tiến sĩ khoa Mậu Thìn (1628).

20) Lê Hiếu

Lê Hiếu là con trai của Lê Kính. Ông sinh năm 1617, chưa rõ năm mất. Năm 27 tuổi đậu Hoàng Giáp, khoa Quý Mùi (1693). Ông đã làm tới chức Lễ Bộ Thượng Thư, đi sứ Minh triều. Khi mất ông được nhà vua phong tặng Tả thị lang.

21) Phan Cảnh Nho

Là người xã Tràng Thành, làng Nam Thôn, đậu Bá Tràng (Phó Bảng) khoa ất Tỵ (1785), đã làm tới chức Hồ Trung Hải Đường.

Qua thống kê chưa đầy đủ trên đây, chúng ta thấy truyền thống hiếu học của nhân dân Yên Thành được duy trì và phát triển từ khoa thi đầu tiên đến khoa thi cuối cùng. Có gia đình 3;4 cha, con, ông, cháu đều đậu đạt cao, như dòng họ Hồ ở Tam Thọ : 3 trạng nguyên, 1 tiến sĩ, 1cử nhân,tú tài.

Đây là một phần trong bài tìm hiểu về địa phương của em Nguyễn Hồng Vương-Lớp 6A-Trường THCS Bạch Liêu-Yên Thành-Nghệ An, mọi người có đọc để tham khảo nếu ai có thông tin đầy đủ hơn về các vị đại khoa này xin gửi về cho chúng tôi.

[img][/img]

úi chà, ko có nnhân mô tham gia box của hậu lác cả, he he, tình hình ni là phải họp gia phả 1 lần, kiểm tra lại tình yêu quê hương mới đc

mi à, tại hồi xưa dừ bọn mình học dốt cái môn ni quá , nên đang ớn quá.. híc, đọc mấy cái ni tau lại nhớ tới con môn lịch sử đảng đau xót của tau !!!!nhưng có lẽ phải khắc phục mới đc hè!!

que huong la chum` khe^' ngot,cho con treo hai moi ngay.bon nay co khi mo treo cay mo ma biet tinh yeu que huong

hừm, cái con Hằng Tùng củ chuối, quan trọng là mi có cái tâm như răng,tâm hồn về quê hương dc nuôi dương từ thuở ấu thơ của mi như thế nào, quê hương có thể là những lần tuổi ấu thơ mi trần truồng mẹp nhoài trên con muơng nhỏ, hay nhưng lần bị bố lột quần đè ra đánh đít,hay nhưng buổi chiều hè mi cùng lũ bạn đuổi bướm bắt chim, hay nhưng đêm trăng tỏ mi ngồi tơ tưởng đến tình lang cũ...v..v
đại khái rứa.chứ còn nỏ liên quan chi đến cái môn lich sử đảng ngớ ngẩn của mi cả, đó là những cái mi cần học thêm thôi.

Thằng mô đây mà nói hay thật.cho xin địa chỉ liên lạc cùng hợp tác cấy

ghom , em đã khai tên họ đó rồi , anh Hau còn hỏi chi nua trời

day la bai viet hay ve lich su,tuy rang toi cung nhu nhieu nguoi khac mu tit thong tin ve lich su ,day la van de ma nhieu nguoi can tham gia viet bai ,de moi nguoi co the hieu biet them ve lich su con nguoi viet nam .khi dang o mot noi xa cua dat nuoc ,gap duoc nhung nguoi ban cua nhieu dat nuoc khac nhau toi moi thay duoc mon lich su ve hieu biet lich su la mot van de quan trong .khi nhieu nguoi hoi ve lich su VIET NAM toi da khong biet phai noi nhu the nao ,vi thoi con di hoc toi da khong biet mot ti gi ve cai mon nay .vao nhung tiet hoc lich su o day chung toi co nhung tiet de tu noi va gioi thieu ve lich su va van hoa cua dat nuoc minh .toi cam nhan mot dieu o ho la ve hieu biet van hoa lich su ho co mot kien thuc chung rat tot hon doi voi hoc sinh viet nam minh ,nhung ho lai co mot kien thuc ve toan hoc qua kem (do la dieu ma hoc sinh viet nam hon duoc ho)toi se thuong xuyen tham gia vao muc nay de co the hieu biet them ve lich su VIET NAM mong cac ban co the viet nhieu bai hon nua ,toi co the cung cap thong tin ve con nguoi va van hoa cua chau au cho cac ban neu cac ban muon biet va muon tim hieu

xin lỗi bác Hậu!thực tình là em cũng yêu quê hương lắm nhưng mà em cũng chỉ cố nổi dòng đầu,đại khái là có được mở mang thêm tí chút!bác Hậu đúng là không hổ danh con bác phó chủ tịch,thật bác đã không uổng công sinh ra..

Ui, bông hoa xanh ,hoa đen ,hoa đỏ gì gì đó là nhân vật mô nhẩy, yêu quê hương đất nc thì cũng phải có cái tên cha tên mẹ đặt cho chứ tên tuổi không ai biết cả thì bọn nó lại tương phản động thì chết, bọn phản động bây giờ lời lẽ ngọt ngào, dụ dỗ lắm.

chú HIẾU quá khen,anh thì tinh thần là chính thôi chứ kiến thức cũng chẳng được bao nhiêu

Hô hô, chú Hiếu, nghe hần hợp,buồn cười không thể tả, chú Hậu hiểu mình rứa là tốt.

dạ vâng.em vốn cao lớn nhẹ cân,đi mô cũng sợ bắt nạt nên phải nép mình chứ